Timmerlui in het rijk der illusies
Een bezoek aan het schilderteam van Europa-Park.
Tweemaal per jaar sluit het Europa-Park in Rust in de buurt van Freiburg zijn poorten. Wij wilden weten: wat gebeurt er tijdens het zogenaamde stille seizoen? Het antwoord kregen we van het timmerman team van Europa-Park.
Jochen Köhler tilt de twee laatste Systainers in de transporter. De vakman werkt sinds 2015 in Europa-Park en kent alle hoeken en gaten van het ‘Rijk der illusies’. “De inventaris is echter geen illusie, maar grotendeels echt”, aldus Köhler. “Het park heeft een grote verzameling echte oude deuren, meubelen, instrumenten en kunstwerken in de hotels, de attracties en de gastronomie. De museumstukken zijn vaak veel ouder dan 100 jaar en moeten daarom professioneel onderhouden worden.” We slingeren ons naast hem op de zitbank van de witte transporter van het timmerman team. Natuurlijk met het logo van Europa-Park. Köhler start de motor en rijdt weg. Onze eerste bestemming van de dag: het Wilde Westen. Een blik op de plattegrond leert ons dat het Wilde Westen inderdaad in het westen van Europa-Park ligt. Toeval? Of gewoon slim gepland, net als vele andere details in het grootste pretpark van Duitsland? “Dat het park gesloten is, betekent niet dat er hier niets te doen is. Juist nu hebben we het erg druk, omdat er vele reparatieopdrachten binnenkomen. Voor ons wordt het hier dus zeker geen saaie boel.”
Gewapend met invalcirkelzaagmachine, accu-schroefboormachine en Systainer
We stoppen voor de saloon. Jochen Köhler pakt de streichen stofzuiger en koppelt de Systainer aan de invalcirkelzaagmachine. De accuschroevendraaier CXS klemt hij met de clip nog snel aan zijn riem. “Dit is mijn basisuitrusting”, zegt hij tegen ons. “Het is vervelend als ik op pad ga en ter plekke vast moet stellen dat er gereedschap ontbreekt. Het park is enorm groot en het kost veel tijd om terug naar de werkplaats te rijden. Daarom vertrek ik nooit zonder mijn vier belangrijkste gereedschappen: accu-schroefboormachine, invalcirkelzaagmachine, decoupeerzaag en streichen stofzuiger. Hiermee kan meer dan 90% van alle klussen buiten de werkplaats uitgevoerd worden.”
Werken in het Wilde Westen
In het vol overgave geënsceneerde idyllische Wilde Westen is het op dit vroege tijdstip nog niet echt wild. Wij zijn tijdens het stille seizoen – de tijd zonder bezoekers – in het gesloten park op pad. Ook in de saloon is het akelig stil: geen tjingelende piano en geen cowboys die aan de tafels zitten te kaarten. Vastberaden doorkruisen we de ruimte richting het podium. Jochen Köhler pakt de accu-schroefboormachine CXS. Boven het podium zitten er meerdere plinten los. Het zoemt meermaals. Daarna zit alles weer stevig op zijn plek. Tijd om even bij te komen is er echter niet, want Köhlers telefoon gaat.
Met de invalcirkelzaagmachine in het hout
Niet veel later zijn we onderweg naar de volgende klus. De weg ernaartoe is idyllisch, en alles ademt het Wilde Westen. Tussen de bomen door en langs een meer kronkelt een weg van houten planken naar een groep tipi’s. Een blik in een tipi laat een comfortabel onderkomen zien in plaats van de verwachte eenvoud. “De tenten zijn voordeliger dan de hotels en daarom zeer populair bij gezinnen. Vooral kinderen vinden het terrein van het Wilde Westen geweldig. Van zulke streichen bedden en een verwarmde houten vloer hadden de Indianen toen slechts kunnen dromen”, zegt Jochen Köhler lachend.
Kleine reparatie in de vuurtoren
Na een bocht eindigt de weg abrupt. Twee andere collega’s uit het schrijnwerkerteam zijn houten planken aan het leggen. Köhler pakt zijn invalcirkelzaagmachine TS 55 EBQ en helpt mee houten planken op maat te zagen. “Deze werkzaamheden voeren we alleen in de herfst of de winter uit wanneer het park gesloten is. Anders zouden we de gang van zaken en de bezoekers alleen maar storen.” De laatste planken zijn nog niet op maat gezaagd of Köhlers telefoon gaat opnieuw. Er moet een kleinigheid gerepareerd worden in een suite van de vuurtoren van hotel ‘Bell Rock’.
“We hebben gemiddeld 5.500 kleine en grote klussen per jaar. De ene keer hoeft er slechts een deurkruk vastgemaakt te worden, een andere keer zijn we meer dan 300 uur bezig met de inrichting van een winkel.”
Johannes Ruh, vakman en chef van de timmerlui in Europa-Park
Een vuurtoren vol prominenten
“Dat is een van de redenen waarom ik deze baan zo leuk vind. Je weet nooit wat je in de loop van een dag allemaal tegenkomt. Wat dat betreft lopen de zaken in het pretpark precies hetzelfde als in het echte leven.” Met de lift gaan we omhoog naar de vuurtoren. Boven betreden we een suite met twee verdiepingen, een elegante en rustieke inrichting en uitzicht over het gehele park. Nog maar enkele minuten daarvoor heeft een actrice uitgecheckt. Wie dat was, weet Jochen Köhler niet. Hij is echter zeer terughoudend als het om de namen van prominente gasten gaat. Hij wil wel loslaten dat er vaak prominenten zijn. Zo hebben onder meer de Amerikaanse ex-president Bill Clinton en voormalig 007-agent Roger Moore het park met een bezoek vereerd. Een grote klus staat ons hier boven niet te wachten. Van de drankkast is een deurtje kapot en bij het buitenzwembad moet een deksel gereinigd worden. Kleinigheden die de veeleisende klanten echter meteen op zouden vallen. Dat juist dit niet gebeurt, is ook een van de vele taken van het in totaal 11-koppige timmerman team.
“Exotische houtsoorten zijn in Europa-Park een uitzondering. We gebruiken in het park voor nieuwe meubels en decorelementen vaak Duits eikenhout. In de binnenruimtes worden overwegend inheemse houtsoorten zoals sparren- en dennenhout uit het Zwarte Woud gebruikt.”
Oliver Weis, timmerman in het team van Europa-Park
Flamenco voor oog en oor
Op slechts een paar honderd meter van het 4* Superior Hotel ‘Bell Rock’ vinden we in het Spaanse themagebied Oliver Weis. Hij is juist een parketvloer op een buitenpodium aan het leggen. Natuurlijk wordt het geen gewone parketvloer maar een flamencodansvloer. “De vloer heeft een dubbele functie”, aldus Weis. “Hij moet enerzijds zeer dik en stevig zijn en anderzijds veel geluid opwekken om het ritme van de flamencodansers akoestisch te versterken. Daarvoor hebben we een speciale houtsoort nodig. In dit geval gebruiken we Ipé.” Als klankbodem dienen naast het hout ook de kanaalvormige holle ruimtes onder de vloerplanken. Een slim detail valt pas op het tweede gezicht op. De kanalen lopen in de richting van het publiek, waardoor de toeschouwers de dans zo goed mogelijk kunnen horen. “Exotische houtsoorten zijn in Europa-Park eerder een uitzondering, alleen al omwille van het milieu. We gebruiken in het park voor nieuwe meubels en decorelementen vaak Duits eikenhout. In de binnenruimtes worden ook overwegend inheemse houtsoorten zoals sparren- en dennenhout uit het Zwarte Woud gebruikt.”
Van deurkruk tot winkelinrichting
“We hebben gemiddeld 5.500 kleine en grote klussen per jaar. De ene keer hoeft er slechts een deurkruk vastgemaakt te worden, een andere keer zijn we meer dan 300 uur bezig met de inrichting van winkel, zoals bij de Deutsche Allee”, vertelt Johannes Ruh ons als we door de werkplaats lopen. Met meer dan 30 dienstjaren is hij niet alleen de leidinggevende maar ook de meest ervaren vakman van Europa-Park. In de werkplaats wacht op dat moment een van de kleinere klussen: een oude commode waarbij een uitsparing uitgefreesd moet worden. Echt een klusje voor de bovenfrees OF 1000 EB, die door Johannes Ruh niet zonder trots een populaire klassieker genoemd wordt: “Hij wordt al 18 jaar lang dagelijks door ons gebruikt en is een van onze lievelingsgereedschappen.” Tienduizenden freeswerkzaamheden hebben hun sporen op de robuuste behuizing achtergelaten, maar van aftakeling is bij de ervaren bovenfrees nog niks te merken. Soeverein en nauwkeurig wordt de uitsparing uitgefreesd. De laatste klus voor vandaag is een antiek houten paard: een ruim 100 jaar oud houten paard dat door zijn ouderdom onderhevig is aan slijtage en een van de symbolen van het park is, dat ook vele paardrijattracties heeft. De diagnose: een staander moet vervangen worden. Oliver Weis schakelt de accu-schroefboormachine in. Niet veel later staat het paard weer stevig op de werkbank. Vermoedelijk is het juist deze liefde voor het detail die Europa-Park tot zo’n succes maakt.
